Di tích kiến trúc nghệ thuật Triều Quang Sùng Thiện Đường được xếp hạng là di tích cấp tỉnh
Di tích kiến trúc nghệ thuật Triều Quang Sùng Thiện Đường tọa lạc tại Khóm 10, Phường 1, thành phố Bạc Liêu. Di tích cách trung tâm tỉnh lỵ Bạc Liêu 3km về hướng Đông Nam. Đến di tích hiện nay bằng đường bộ, với các loại phương tiện như: ô tô, xe máy. Đây là một cơ sở tín ngưỡng dân gian của người Hoa Triều Châu được hình thành khá lâu đời vào khoảng năm 1927 ở Bạc Liêu.
Triều Quang Sùng Thiện Đường được thiết kế theo hình chữ Quốc kiến trúc truyền thống đặc sắc của các đình miếu người Hoa, gồm 3 gian, 2 chái. Triều Quang Sùng Thiện Đường có các hạng mục kiên trúc chính như: từ đường, đông lang, tây lang, chính điện, điện Thập bát La hán và một số hạng mục phụ trợ như: miếu Ông Bổn, nhà thờ an tang, sân, đường đi bộ, cổng và hàng rào bảo vệ cùng hàng ngàn ngôi mộ lớn, nhỏ hai bên di tích. Mái từ đường lợp ngói ống, được bao phủ lớp xi măng khoảng 1 cm sơn đỏ để chống dột vào năm 1989, diềm máy trang trí hình bông sen, lá đề cách điệu bằng gốm tráng man xanh, tường xây gạch, tát vôi vữa được phủ sơn màu vàng kem. Bên trong là bộ khung kèo, cột bằng bê tông kết hợp gỗ để chịu lực cho bộ mái, nền trước đây lát gạch Tàu đã xuống cấp, được thay mới bằng gạch men vào năm 2016. Trên bờ nóc mái từ đường có dạng mái cong hình thuyền, phía trên trang trí đắp nổi hình tượng cặp cá chầu quả đào tiên và nhiều hoa văn, họa tiết vô cùng sống động. Thường thấy các đình chùa của người Hoa hay người Việt thì trên nóc mái gắn hình tượng 02 con rồng chầu quả châu nhưng ở đây thể hiện hình tượng hai con cá chầu quả đào tiên. Trong tiếng Hán, chữ dư (dư dả) đồng âm với chữ “ngư” (cá), còn quả đào tiên tượng trưng cho sự trường thọ. Sự phối hợp các hình tượng cá, đào tiên, dơi, chữ thọ,… trang trí trên bờ nóc mái từ đương thể hiện mong ước về cuộc sống ấm no đầy đủ, dư dả, phúc thọ trường tồn. Chủ đề mang ý nghĩa này được thể hiện trên nhiều chủ đề trang trí trong và ngoài nội thất kiến trúc từ đường.
Mặt chính từ đường có một cửa chính và 02 cửa phụ. Trên các cánh cửa này có họa hình các vị môn thần (thần giữ cửa) theo tín ngưỡng dân gian của người Hoa với tư thế dáng vẻ vô cùng oai phong lẫm liệt. Trên của chính có gắn tấm bảng hiệu đá xanh nguyên khối khắc chìm 4 chữ Hán: Triều Quang Nghĩa Từ được thếp vàng. Đây là tấm biển hiệu có từ lần mới xây dựng Triều Quang Sùng Thiện Đường vào năm 1927. Hai bên vách chính được nghệ nhân xưa sắc tươi tắn, nét vẽ sống động, có tính thẩm mỹ cao…
Ngoài những giá trị về kiến trúc nghệ thuật, đây còn là nơi bảo lưu nét tín ngưỡng dân gian, văn hóa tâm linh và mang nhiều giá trị nhân văn sâu sắc. Mặc dù Triều Quang Sùng Thiện Đường trải qua nhiều lần trùng tu, nhưng trên tổng thể ngôi từ đường của Triều Quang Sùng Thiện Đường vẫn còn lưu giữ được dáng vẻ như xưa của một công trình kiến trúc tròn một thế kỷ, có thẩm mỹ và giá trị kiến trúc nghệ thuật khá độc đáo. Đây còn là nơi an nghỉ cuối cùng của đa số người Hoa tại thành phố Bạc Liêu. Với những giá trị về lịch sử và kiến trúc nghệ thuật, Chủ tịch UBND tỉnh Bạc Liêu đã ký Quyết định xếp hạng di tích kiến trúc nghệ thuật Triều Quang Sùng Thiện Đường là di tích cấp tỉnh.
Thy Nguyễn